Vraag iemand naar klachten in de overgang en de 1ste associatie is vaak een vrouw met een rood hoofd, wapperend met een tijdschrift voor het open raam. Ze heeft een opvlieger! Gênant als dat tijdens je werk gebeurt. Een vochtige blouse en kletsnatte oksels: je schaamt je en voelt je vies. De een gaat hier relaxter mee om dan de ander, maar het blijft een vervelend verschijnsel. Herkenbaar?
Wat is nu zo’n opvlieger? Wat gebeurt er in je lichaam tijdens een opvlieger?
In de overgang vermindert de hoeveelheid eicellen in je eierstokken, om uiteindelijk helemaal op te raken (zo rond de gemiddelde leeftijd van 51 jaar). Deze eicellen leveren de geslachtshormonen oestrogeen en progestageen. Dit zijn echte zorghormonen en hebben heel veel zorgfuncties in jouw lichaam. Bijvoorbeeld:
- iedere maand de zwangerschapscyclus;
- een goede doorbloeding van je huid en slijmvliezen;
- het werkt positief in op je slaap- en stemmingscentrum in de hersenen.
Maar deze hormonen werken ook op je temperatuurcentrum, geregeld vanuit de hersenen (de hypothalamus). Dit temperatuurcentrum is gevoelig voor schommelingen in de hormonen. Bij een (plotse) daling van het geslachtshormoon oestrogeen stijgt je lichaamstemperatuur met 0,05 tot 0,1 graad. Het lijkt niks, maar je lichaam reageert daarop alsof het oververhit is. Deze oververhitting wil je lichaam afvoeren en dat gebeurt door je huid: je wordt rood en gaat transpireren. En daar is de opvlieger!
Als ik gespannen ben lijkt het wel of ik nog meer last heb van opvliegers.
Klopt! Bij stress of spanning maakt je lichaam het hormoon adrenaline aan. Adrenaline zorgt voor een prikkeling van het temperatuurcentrum in je hersenen en een lichte stijging in de temperatuur. Je temperatuurcentrum is al gevoelig door de hormoonschommelingen van het oestrogeen. Je kunt je voorstellen dat deze combinatie voor nog meer opvliegers kan zorgen.
Is er iets te doen aan deze nare opvliegers?
Ja! In mijn praktijk zie ik veel vrouwen die veel te lang doorlopen met klachten. Dat is echt jammer en onnodig. En wat zijn ze dan blij met een goed advies.
Op internet kun je veel tips vinden, maar soms zie je door de bomen het bos niet meer, en een advies moet wel bij jou passen en uitvoerbaar zijn voor jou.
Om een tipje van de sluier op te lichten wat je kunt doen om opvliegers te verminderen:
- Bepaalde voedingsmiddelen kunnen opvliegers bevorderen: koffie, zwarte thee, alcohol, koolzuurhoudende dranken, suiker, witte koolhydraten. Vermijd deze zoveel mogelijk en eet zo min mogelijk bewerkte producten.
- Dagelijks in beweging zijn: gewoon wandelen en fietsen is leuk, maar je lichaam heeft ook wat behoefte aan een stukje kracht- en conditietraining, en daar hoef je niet voor naar de sportschool.
- Plan dagelijks een half uurtje ontspanning in. Doe daarin wat jij leuk en fijn vindt. Geslachtshormonen zijn zorghormonen. Ze zijn aan het schommelen en dalen. Nu moet jij goed voor jezelf zorgen!
- Sommige supplementen, bijvoorbeeld fyto-oestrogenen, kunnen ondersteunend werken. Laat je goed adviseren. Sommige supplementen kunnen een interactie aangaan met medicatie of mogen niet in jouw medische conditie.
- Medicatie/hormoontherapie: veel vrouwen zijn bang voor hormoontherapie. Dit hoeft echt niet. Hormoontherapie kan een goede en veilige behandeling zijn voor opvliegers en andere overgangsklachten.
Mijn advies: gun jezelf om met zo min mogelijk (het liefst geen!) opvliegers de overgang door te gaan. Er is echt wat te doen aan jouw klachten!
Maak een afspraak in mijn praktijk via de agenda op deze website. Consulten worden vaak vergoed uit het aanvullende pakket van je ziektekostenverzekering.
Tot ziens!